Yıldırım:Sorun çözülecek, biraz zamana ihtiyaç var
Kadooğlu: Kısmi çözüm gibi gözüküyor
Suriye’de yeni geçici hükümet, geçtiğimiz haftalarda Türkiye’den gelen ithal ürünlerin vergilerini yüzde 300 ila yüzde 500 artırdı. CHP Gaziantep Milletvekili Melih Meriç, soluğu gümrük kapısında alırken, Oda başkanları da sıkıntıları bakanlığa rapor etti. Sanayiciler için büyük bir mağduriyet yaratan bu kararın ardından Ticaret Bakanlığı harekete geçti. Yapılan görüşmeler sonucu Ticaret Bakanlığı açıklama yaptı ve gümrük vergilerinin belirli ürünler için yeniden değerlendirilmesinin kararlaştırıldığını bildirdi. Vergi artışı sonrası konuyu ilk gün Bakanlığa ilettiklerini belirten Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Tuncay Yıldırım, “Sorun çözülecek. Yeni hükümetin başka bir vergi geliri olmadığı için bir müddet sürer. Zamana ihtiyacı var” derken, Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Celal Kadooğlu, “Sorun tam olarak çözülmese de gelecek için büyük umut taşıyor. Kısmi olarak çözüldü” dedi.
MERİÇ, HÜKÜMETE SESLENMİŞTİ
CHP Gaziantep Milletvekili Melih Meriç, Suriye geçici hükümetinin aldığı bu kararın ardından sınır kapısına giderek tır şoförleriyle görüşmüş ve hükümete seslenerek hem sanayicilerin hem de Tır şoförlerinin zor durumunda olduğunu belirtmişti.
YILDIRIM:AYNI GÜN BAKANLIĞA İLETTİK
Suriye’deki yeni hükümetin vergi artışı sonrası konuyla ilgili Bakan Yardımcısına sorunla ilgili dosya gönderdiklerini belirten Gaziantep Ticaret Odası başkanı Tuncay Yıldırım şunları söyledi:”Bakanlık zaten konuya vakıftı ve takip ediyordu. Çözecekler. Şu anda yeni hükümetin bir vergi geliri olmadığı için bir müddet sürer. Zamana ihtiyacı var. Hükümet tam olarak yerine oturmadı. Zamanla hepsi çözülecek. Elbette düzelecek. Biraz huzur ve taşların yerine oturması gerekiyor. Biraz zamana ihtiyaç var. Bunların hepsi çözülecek.”
KADOOĞLU: KISMİ ÇÖZÜM
Kadooğlu, Ticaret Bakanlığı heyetinin yeni Suriye yönetimi ile yaptığı görüşmelerde uzlaşılan konuların önümüzdeki dönem için büyük umut taşıdığını söyledi. Suriye'de yeni yönetim tarafından gümrük tarifeleri yüzde 300 ile 500 arasında artırılınca, Türkiye'den bu ülkeye yapılan ihracat durma noktasına gelmişti. Kadooğlu, Ticaret Bakanı Yardımcısı Mustafa Tuzcu başkanlığındaki heyetin Suriyeli yetkililerle yaptığı görüşmeleri değerlendirdi. Türk heyetinin 23 Ocak'ta Şam'da yaptığı görüşmelerden kısmi de olsa olumlu sonuçlar alınmasının sevindirici olduğunu belirten Başkan Celal Kadooğlu, "İkili görüşmelerde, Suriye’nin 11 Ocak 2025’te yürürlüğe koyduğu gümrük vergilerinin belirli ürünler için yeniden değerlendirilmesi kararının çıkmasını tam olarak beklentimizi karşılamasa da sevindirici bir gelişmedir. Emeği geçenlere teşekkür ediyorum" dedi.
"SURİYE EN BÜYÜK TİCARET ORTAĞIMIZ"
Şam'da gerçekleşen görüşmelerde, iki ülke arasında ekonomik ilişkiler ve gümrük rejimi gibi konularda önemli kararlar alındığını ifade eden Başkan Kadooğlu, şöyle devam etti:"Öncelikle ilk günden itibaren sorunun çözümü için büyük çaba gösteren Ticaret Bakanlığımız ve Dış İşleri Bakanlığımızın yetkilileri başta olmak üzere tüm yetkililere teşekkür ediyorum. Şam'da gerçekleştirilen görüşmelerde karşılıklı uzlaşmanın sağlandığı konuları önemli buluyoruz. Sorun tam olarak çözülmese de gelecek için büyük umut taşıyan bu görüşmelerde, özellikle kapsamlı bir Serbest Ticaret Anlaşması için müzakerelerin başlatılması kararını çok isabetli olarak değerlendiriyoruz. Suriye, bizim en büyük ticaret ortağımızdır. Artık Suriye ile ülkemiz arasındaki ticarette yeni bir dönem başlıyor. İkili görüşmelerde mutabık kalınan kararlara göre; Sanayi ve tarım ürünleri ticareti, transit taşımacılık ve müteahhitlik alanlarında iş birliğinin artırılması hedefleniyor. Türk firmalarının Suriye’nin yeniden imarında kilit rol üstlenmesi planlanıyor. Türk şirketlerinin Suriye genelindeki yatırım ve yeniden imar projelerine katılımı için gerekli koordinasyon sağlanacak. Artan ticaret trafiğinin daha verimli yönetilebilmesi için sınır kapılarındaki koordinasyon güçlendirilecek. Türk firmaları için tarım, sanayi ve altyapı alanında yeni iş imkanları, yeni fırsatlar doğacak. Bütün bu gelişmeler, önümüzdeki dönemde Türkiye-Suriye arasındaki ticaretin ve ekonomik ilişkilerin büyük bir hızla artacağını gösteriyor. Suriye ile ticarette yaşanan darboğazların giderilmesi iki ülkenin menfaatine, konunun takipçisi olmaya devam edeceğiz.”
YENİDEN DEĞERLENDİRİLECEK
Suriye’de Beşar Esad rejiminin Aralık 2024’te devrilmesinin ardından kurulan geçici hükümet, Türkiye’den yapılan ihracatı derinden etkileyecek bir karar aldı. Yeni yönetim, Türkiye sınırından gelen ithal ürünlere uygulanan gümrük vergilerini yüzde 300 ila yüzde 500 arasında artırdı. Ticaret Bakanlığı, gümrük vergilerinin belirli ürünler için yeniden değerlendirilmesinin kararlaştırıldığını bildirdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, "8 Aralık 2024 tarihinde Suriye’de eski rejimin yıkılması ile halkın özgürlüğe kavuşması sürecinde başlayan yeni dönemde Türkiye-Suriye ilişkilerinde büyük bir ilerleme sağlanmaktadır. Bu çerçevede Suriye’nin en büyük ticaret ortağı olan ülkemiz ile Suriye arasındaki dış ticaret ilişkilerinde de yeni bir dönem başlamış bulunmaktadır. Artık Türk ürünleri sadece kuzeyde barış harekatlarımız ile özgürlüğe kavuşan bölgelerde değil, bütün Suriye topraklarının ve halkının tamamına ulaşabilmektedir." denildi.
SURİYELİ YETKİLİLERLE GÖRÜŞTÜLER
Buna karşı, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı olarak Suriyeli yetkililerle, devlet kuruluşlarımızın da nezaret ettiği video konferans yoluyla görüşmeler yapılmıştır. Bu doğrultuda Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu başkanlığında ilgili teknik kurmaylardan oluşan bir heyetimiz 23 Ocak 2025 Perşembe günü Suriye’nin başkenti Şam’a ilk uçuşunu gerçekleştiren Türk Hava Yolları ile ulaşmıştır. Ticaret Bakanlığı heyeti, Şam’da Suriye Ticaret ve Tüketicinin Korunması Bakanı Mahir Khalil al-Hassan, Kara ve Deniz Sınırları Otoritesi Başkanı Kutaybe Bedevi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Duhan ile de Şam’da bir araya gelmiştir. Görüşmelerde, Türkiye ve Suriye arasındaki mevcut durumun yanı sıra, ekonomik ve ticari ilişkilerde atılacak adımlar ve gümrük konuları ele alınmış, önümüzdeki döneme ilişkin aşağıdaki yol haritası belirlenmiştir.
İŞTE YOL HARİTASI
-Gümrük Vergilerinin Revizyonu: 11 Ocak 2025’ten itibaren Suriye tarafından tüm ülkelere ve tüm sınır kapılarında aynı eşit şekilde uygulanan gümrük vergilerinin belirli ürünler için yeniden değerlendirilmesi kararlaştırıldı.
-Serbest Ticaret Anlaşması: 2011 yılında askıya alınmış olan Türkiye-Suriye Serbest Ticaret Anlaşması’nın (STA), daha kapsamlı bir ekonomik ortaklık anlayışıyla yeniden hayata geçirilmesi için müzakerelere başlanması hususunda mutabık kalındı.
-Ekonomik ve Ticari İşbirliği: Suriye ekonomisinin yeniden canlanması için sanayi ve tarım ürünleri ticareti, transit taşımacılık, ikili taşımalar, müteahhitlik ve gibi alanlarda iş birliği yapılması kararlaştırıldı. Türk firmalarının Suriye’nin imarında kilit rol oynayacağı, Suriye sanayiinin ayağa kalkınmasında öncü oynayacakları Suriye tarafından ifade edildi.
-Türk Firmalarının Tüm Suriye Sathında Yeniden İmar Alanı, İş ve Projelere Katılımı: Bugüne kadar Suriye’nin sadece belirli bölgelerine hizmet sunan Türk firmalarının, yeni dönemde tüm ülke genelinde faaliyet göstermesi ve yatırım fırsatlarını değerlendirmeleri için Suriye yönetimi ile koordinasyon sağlanacak.
-Sınır Kapılarında ve Gümrük Alanında İşbirliği: Suriye ile ticari geçiş noktalarında artan trafiğin daha hızlı ve verimli şekilde yönetilmesi için mevcut koordinasyonun güçlendirilmesi kararlaştırıldı.
