e-Defterde Yeni Dönem Başlıyor

Vergiye uyumu artırma çalışmaları kapsamında, bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin tamamı yeni yıldan itibaren elektronik defter (e-Defter) uygulaması kapsamına alınıyor. 08 Kasım 2024 Tarihli Resmi Gazetede elektronik defterle ilgili olarak “Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 5)” yayımlandı. 

Hazine ve Maliye Bakanlığının yaptığı açıklamaya göre, 2012 yılından bu yana elektronik fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunan mükellefler ile Türk Ticaret Kanunu'nun ilgili hükümleri kapsamında bağımsız denetime tabi şirketlerin e-Defter'e dahil olmaları zorunluydu. Bu kapsamda yaklaşık 720 bin mükellefin defterikebir ve yevmiye defterleri elektronik ortamda tutuluyordu.

Değişiklikle yaklaşık 1 milyon yeni mükellefin e-Defter uygulamasına dahil olması öngörülüyor. Bu sayede kâğıt, yazıcı ve noter masrafları gibi maliyetlerden tasarruf edilebilecek.

Yapılan düzenleme ile neler değişti, bir göz atalım.

e-Defter Uygulamasına Dâhil Olma Zorunluluğu

Düzenlemeyle e-Defter uygulamasında tutulan defterler ile bunlara ilişkin beratların Gelir İdaresi Başkanlığına (GİB) elektronik ortamda yüklenmesine ilişkin sürelerde değişikliğe gidildi.

Bu kapsamda, meslek mensuplarının yoğunluğunun dengelenmesinin yanı sıra sistemlerde oluşabilecek yükün de dağıtılması amacıyla söz konusu süreler gelir vergisi ve diğer mükellefler için farklılaştırıldı.

Yapılan düzenlemeyle e-Defter uygulamasına dâhil olma zorunluluğu olan mükellef gruplarına, bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ve isteğe bağlı olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler de eklendi.

Bununla birlikte, isteğe bağlı olarak e-Defter uygulamasına dâhil olma koşullarını düzenleyen fıkra tamamen yürürlükten kaldırıldı.

Buna göre;

• 1/1/2025 tarihinden (bu tarih dâhil) itibaren bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ile bu tarihten itibaren (bu tarih dâhil) ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler 1/1/2025 tarihinden (bu tarih dâhil) itibaren (Vergi Usul Kanunu kapsamında kendisine özel hesap dönemi tayin edilenler 2025 yılı içinde başlayan hesap dönemi başından itibaren),

• 1/1/2025 tarihinden itibaren (bu tarih dâhil) yeni işe başlayan, yeniden işe başlayan, sınıf değiştiren, yeni bir mükellefiyete giren ve vergi muafiyeti kalkan mükelleflerden ihtiyari ya da zorunlu olarak bilanço esasına göre defter tutacaklar işe başlama, sınıf değiştirme, yeni mükellefiyete girme ve muaflıktan çıkma tarihinden itibaren,

e-Defter uygulamasına geçmek ve edefter.gov.tr adresinde format ve standardı belirlenen defterleri e-Defter olarak tutmak zorundadırlar.

e-Defter Dosyalarının Oluşturulması ve Yüklenmesi

Gelir vergisi mükellefleri için e-Defter dosyalarının yüklenme süreleri ayın 10’una kadar, diğer mükellefler için ise ayın 14’üne kadar olacak şekilde güncellenmiştir. 

e-Defter dosyalarının yüklenme sürelerine ilişkin yapılan değişiklikler aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.

Konu	Yeni Düzenleme
Aylık Dönemler İçin Yükleme Tercihinde Süre	Gelir vergisi mükelleflerinde ayı takip eden dördüncü ayın 10. günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde dördüncü ayın 14. günü sonuna kadar.
Hesap Dönemi Son Ay Yükleme Süresi	Gelir vergisi mükelleflerinde beyannamenin verileceği ayı takip eden ayın 10. günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 14. günü sonuna kadar.
Geçici Vergi Dönemlerinde Yükleme Tercihinde Süre	Geçici vergi döneminde, gelir vergisi mükellefleri için geçici vergi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 10. günü, diğer mükellefler için 14. günü sonuna kadar.

Yapılan düzenleme sonrasında, defter ve berat dosyalarını oluşturma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve Başkanlık onaylı berat dosyalarını alma süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmektedir. Özel hesap dönemini kullanan mükellefler, tabloda yer alan bilgileri, hesap dönemlerinin başlangıç ve bitiş aylarına uygun olarak dikkate alacaklardır.

Aylık Yükleme Tercihinde Bulunulması Halinde	Geçici Vergi Dönemleri Bazında Yükleme Tercihinde Bulunulması Halinde
Dönem	Gelir Vergisi Mükellefleri	Diğer Mükellefler	Dönem	Gelir Vergisi Mükellefleri	Diğer Mükellefler
Ocak	10 Mayıs	14 Mayıs	Ocak-  Şubat-  Mart	10 Haziran	14 Haziran
Şubat	10 Haziran	14 Haziran
Mart	10 Temmuz	14 Temmuz
Nisan	10 Ağustos	14 Ağustos	Nisan - Mayıs - Haziran	10 Eylül	14 Eylül
Mayıs	10 Eylül	14 Eylül
Haziran	10 Ekim	14 Ekim
Temmuz	10 Kasım	14 Kasım	Temmuz - Ağustos - Eylül	10 Aralık	14 Aralık
Ağustos	10 Aralık	14 Aralık
Eylül	10 Ocak (Ertesi Yıl)	14 Ocak (Ertesi Yıl)
Ekim	10 Şubat (Ertesi Yıl)	14 Şubat (Ertesi Yıl)	Ekim - Kasım - Aralık	10 Nisan	14 Mayıs
Kasım	10 Mart (Ertesi Yıl)	14 Mart (Ertesi Yıl)
Aralık	10 Nisan (Ertesi Yıl)	14 Mayıs (Ertesi Yıl)