7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun’un açıklamalarına ilişkin yazılarımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz. İşletme kayıtlarının düzeltilmesi ile ilgili yasa kapsamındaki düzenlemeleri üç başlık altında toplayabiliriz;1- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar, 2- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar, 3- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile bunlarla ilgili diğer işlemler. Yukarıda yer alan hususlardan, işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar ile kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarla ilgili açıklamaları geçtiğimiz haftalarda kaleme almıştım.Bu hafta ki yazımda ise kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile ilgili hususları açıklamaya çalışacağım.Hangi Mükellefler Bu Düzeltme Hükümlerinden Yararlanabilir?Yasa hükümlerine göre, kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile ilgili düzeltme yapma izni bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerine tanınmıştır.Düzeltme kapsamındaki Hesap ve İşlemler Nelerdir?Düzeltme kapsamına, kayıtlarda mevcut olup işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları (100-Kasa Hs.) ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar (131-Ortaklardan Alacaklar veya ortaklardan alınan borçların takip edildiği 136-Diğer Çeşitli Alacaklar Hs.) alınmıştır.Ortaklardan Alacaklar ile Birlikte Ortaklara Borcunda Bulunması Halinde;İşletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarının belirlenmesinde, başka hesaplarda takip edilen tutarlar da dikkate alınarak tek düzen hesap planında yer alan "131. Ortaklardan Alacaklar" ve "231. Ortaklardan Alacaklar" toplamından "331. Ortaklara Borçlar" ve "431. Ortaklara Borçlar" toplamının çıkarılması sonucunda kalan net tutar esas alınacaktır.[Net Tutar= (131 + 231) – (331 + 431)] Düzeltme İçin Hangi Tarih Esas Alınacak?Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükelleflerince, 31/12/2020 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görünen ancak işletmede var olmayan kasa ve ortaklardan alacaklar hesabı dikkate alınarak düzeltme yapılacaktır.Düzeltme İçin Hangi Bilanço Esas Alınacaktır?Düzeltme yapacak mükelleflerin, kurumlar vergisi beyannamesi ekinde vermiş oldukları 31/12/2020 tarihli bilançolarını dikkate almaları gerekmektedir.Dolayısıyla, mükelleflerin kanuni süresinden sonra verdikleri düzeltme beyannamelerinin ekinde yer alan bilançoları dikkate alınmayacaktır.

31 Aralık 2020 Tarihi Bilanço Tutarları ile Bildirim Tarihindeki Tutarların Farklı Olması Halinde;Mükelleflerin, 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görünen kasa ve ortaklardan alacaklar tutarı ile bildirim tarihinde kasa ve ortaklardan alacaklar tutarı kıyaslaması sonucunda, hangi tarihteki tutar daha küçük ise o tutar dikkate alınacaktır.Son Başvuru Tarihi Nedir?Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları, 31 Ağustos 2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler.Düzeltilen Bu Tutarlar Vergiye Tabi midir?Evet vergiye tabidir. Kurumlar vergisi mükelleflerince, kasa ve ortaklardan alacaklara ilişkin bildirerek düzeltmek istedikleri tutarlar üzerinden, %3 oranında hesapladıkları vergiyi, 31 Ağustos 2021 tarihine kadar beyan edip ödemek zorundadırlar.Bu kapsamda ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmez; beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmez.Düzeltmelerden Dolayı Ceza ve Tarhiyat Yapılabilir mi?Hayır. Söz konusu fiktif tutarlar için beyan ve ödemeden sonra, geçmişe yönelik vergi cezası ve gecikme faizi uygulanmaz.Ayrıca söz konusu tutarların ortaklara dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın kâr dağıtımına bağlı vergi tevkifatına yönelik ilave bir tarhiyat da yapılmayacaktır.Düzeltme Sonrası 2021 Yılı Geçici Vergi Dönemlerinde Nasıl İşlem Yapılmalı?Kurumlar vergisi mükelleflerinin bu beyanları nedeniyle 2021 yılı geçici vergi beyannamelerinde düzeltme gerektiği takdirde, düzeltme işlemleri 31 Ağustos 2021 tarihine yani beyanname verme süresi sonuna kadar yapılır ve düzeltme işlemleri nedeniyle herhangi bir ceza veya faiz aranmaz.İşletmelerin birçoğunda ortaklar cari hesabının kullanıldığı ve kasa hesabının gerçeği yansıtmadığı düşünülürse, bu yasa ile getirilen düzeltme işlemlerinin kurumlar vergi mükellefleri için iyi bir fırsat olarak düşünüyorum.Tüm okuyucularıma sağlıklı günler dilerim.