Konu bilişim suçları olunca internette dolaşan onca bilgi kirliliği karşısında vatandaş nasıl bir yol izleyeceğini bilmez durumda.Günümüzdeyediden yetmişe birçok bireyin sahip olduğu cep telefonları yükte hafif ama pahada ağır miktar oluşturduğundan hırsızların ya da kötü niyetli kişilerin odağında yer almaktadır.Son dönemde artan cep telefonu hırsızlığına karşı duyarlı bir okurumuz cep telefonu alırken ve çalınması durumunda ne yapacağını soruyor. Bir kere cihaz alırken pişman olmamak için aşağıdaki maddeleri uygulamakta fayda var. İnternet sitelerinden alınan ikici el cihazların çalıntı olup olmadığını vatandaş bilemez.Onun için tanıdık ve güvenli yerlerden cihaz almakta fayda vardır.Geçtiğimiz günlerde Polis memuru bir arkadaşım internetten satın aldığı telefon çalıntı çıkınca hem telefondan oldu hem de paradan.Bunun için cihaz alırken,
• Satın alınacak cihazın ambalajının açılmamış olması,
• Cihazın markası, modeli ve seri numarası veya IMEI numarasının faturada belirtilmiş olması,
• Cihazda'CE' işaretinin varlığının kontrol edilmesi,
• Türkçe kullanım kılavuzu olan cihazların satın alınması,
• Cihazın güvensiz ürün (Çevre ve tüketicinin korunması açısından asgari güvenlik koşullarını sağlamayan ve/veya teknik düzenlemelere sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemlerine uygun üretilmemiş ürün güvensizdir.) olup olmadığının kontrol edilmesi, cihazın güvensizlik nedeniyle piyasadan toplatılan cihaz olup olmadığının yazılı ve görsel medyadan takip edilmesi,
hususlarına dikkat edilmesinin fayda görülmektedir. Telefonunuzun Telekomünikasyon Kurumunda kayıtlı olup olmadığınıhttp://www.mcks.gov.tr/tr/imeisorgu.php adresinde, telefonunuza ait 15 haneli IMEI numarasını girerek sorgulayabilirsiniz.Kayıt yaptırmakta yarar var çünkü kayıtlı cihazı çalındıktan sonra görüşmelere kapatmak ve kilitlemek çok basit.
Kayıp Çalıntı Bildirimi
5809 sayılı Kanunun 58. maddesi uyarınca elektronik kimlik bilgisini haiz cihazı çalınan, yağmalanan, cihazını kaybeden veya her ne suretle olursa olsun rızası dışında elinden çıkan kişiler öncelikle cihazının elektronik haberleşme bağlantısının kesilmesi için Kurumun Bilgi ve İhbar Merkezine başvurmaları gerekmektedir.
Kayıp/Çalıntı İhbar Sürecinin İşleyişi:
Kayıp/Çalıntı ihbarı yapabilmek için hat sahibinin, Bilgi İhbar Merkezi'nin Türkiyenin her yerinden 0(312) 294 94 94 numaralı telefonu bizzat araması gerekmektedir. Bilgi İhbar Merkezi 7 gün 24 saat hizmet vermektedir.
İhbarın yapılması akabinde cihaz sorgulama yapıldığında Kayıp/Çalıntı ihbarı yapılan cihaz olarak görünmekte, kişinin telefonda verdiği bilgilerin ilgili GSM İşletmecisi tarafından doğrulanmasından sonra cihaz sorgulamada, çalıntı cihaz durumuna dönüşerek cihazın haberleşmeye kapatılması işlemi gerçekleştirilir.
İhbarı doğrulanmayan kişilere kısa mesaj (SMS) gönderilmesi sureti ile bilgi verilmektedir. Ayrıca, Bilgi ve İhbar Merkezini arayarak ihbar sonucunu öğrenmesi mümkündür.
Cihazın bulunması durumunda haberleşmeye açtırmak için ihbarda bulunduğu yöntem ile açtırabilirsiniz. Yani telefon ile ihbarda bulunulduysa yine Bilgi İhbar Merkezi aranarak, savcılık talimatı ile ihbarda bulunulduysa savcılık talimatı ile açılabilmektedir.
Şu gerçeği da bilmek gereklidir.BTK Kurumunun çalınan, gasp edilen veya kaybedilen telefonları bulmak ve ilgili kişiye teslim etmek gibi görevleri bulunmamaktadır.Yukarıda da belirtildiği üzere kayıp/Çalıntı ihbarı yapabilmek için hat sahibinin, Telekomünikasyon Kurumu Bilgi İhbar Merkezi'nin 0312 232 23 23 numaralı telefonlarını bizzat araması gerekmektedir. Bilgi İhbar Merkezi 7 gün 24 saat hizmet vermektedir. Çünkü savcılık BTKya başvuru yapılmasını mutlaka istemektedir ki telefonun görüşmelere kapanması ve hırsızın telefona taktığı sim İMEİ bilgilerinin sisteme düşmesi sağlansın. Tüm bu işlemleri hızla gerçekleştirmeniz önemlidir.Hırsızlık olayında hemen mutlakapolise veya savcılığa gidilmesi en doğru bir tercihtir. Hatta Cumhuriyet Savcılığına başvurmanız kanuni işlemleri daha da hızlandıracaktır. Savcılığa gittiğinizde çalıntı cep telefonunun bilgilerinin verilmesi gerekir. Telefonun size ait olduğunun ispatı için telefon faturanızı veya operatörden alınmış ise GSM operatörüyle yapılan anlaşmayı belge olarak sunmanızı öneririm. Çalınan telefonu bulma bir zaman gerektirebilir. Mağdur olarak amacımız sadece maddi kaybımız olmamalı nitekim telefonla işlenen suç var ise ve çalıntı ihbarı yapmamışsanız bu hırsızlık olayını hem maddi hem de manevi hatta çok daha ağır bedeller ödeyerek çok yönlü bir kayıp yaşayabilirsiniz.
Yazılı ihbarda bulunulduktan sonra cihaza ait IMEI numarası, '(http://www.mcks.gov.tr/tr/imeisorgu.php)' adresinden sorgulandığında çalıntı ihbarı yapılmış cihaz mesajı görülmektedir. İhbar doğrulandıktan sonra yapılan sorgulamada söz konusu ifade çalıntı cihaz ibaresine dönüşmektedir.İhbarı doğrulanmayan kişilere kısa mesaj (SMS) gönderilmesi veya Bilgi ve İhbar Merkezinin aranması suretiyle ihbar sonucu öğrenilebilmektedir.
Çalıntı Telefonun Cezası
Hırsızlık
MADDE 141. - (1) Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
Çalıntı telefonu sinyal ile bulmaya ve hırsızlara karşı özel dosyaları korumaya yarayan bazı program isimleri
Where is my Droid
Plan B
Android Lost Free
SeekDroid Lite
AntiDroidTheft
Cerberus
Prey Anti-Theft
Find My Phone
Lookout Security & Antivirus
McAfee Antivirus & Security
Kaspersky Mobile Security
Norton Mobile Security Lite
Cep Telefonun Çalıntı Olup Olmadığını Öğrenme
Özellikle ikinci el satın aldığınız telefonun çalıntı olup olmadığını sorgulamanız gerekir. Çünkü çalıntı bir telefonu satın alıp kullandıysanız veya çalıntı telefonu sattıysanız ciddi anlamda başınız derde girebilir. Hakkınızda cezai işlem yapılmaması için tedbirli davranın ve elinizdeki cep telefonun çalıntı olup olmadığını sorgulayın. Sorgulama yapmak için önce telefonunuzun IMEI numarasını bilmeniz gerekir.
*#06# tuşlayarak telefonunuzun İMEI numarasını öğrenin. Cihazınıza ait 15 haneli IMEI numarasını, cihazınızda *#06# yazıp YES tuşuna basarak öğrenebilirsiniz. IMEI numarasını, cihazınızın pil yuvasında veya ürünün kutusu üzerinde görebilirsiniz. .
http://www.mcks.gov.tr/tr/imeisorgu.php sitesine girerek IMEI numaranızı girin ve aşağıda bulunan kutucuğa güvenlik rakamlarını doğru girin ve sorgula butonuna tıklayın.Bu basit işlemi yaparak büyük bir sıkıntıdan kendinizi kurtarmış olursunuz. Ayrıca GSM operatörüyle temasa geçip SIM kartınızın görüşmeye kapatılmasını istemelisiniz. Bu şekilde kişinin hem cezai hem de ekonomik açıdan sorumluluk altına girmesini engelleyecektir.
Çalıntı Telefona Gelen Mesaj; Telefonunuzu Hırsız Kullanıyor
Son dönemlerde telefon dolandırıcılarının birçok yönteme başvurduğunu biliyoruz bir diğer yöntemleri ise bu bahsettiğimiz konuyla yani çalıntı telefon olaylarıyla ilgili olarak telefonlarımıza 'Kullandığınız telefon çalıntıdır' veya Telefonunuzu hırsız kullanıyor' şu numarayı arayın bize geri dönün tarzında mesajlar oluyor. Eğer içinize kurt düşerse mesajı atan numarayı değil yukarıda bahsettiğimiz IMEI no sorgulama vb. tarzda yasal yollarla kullandığınız telefonun gerçekte çalıntı olup olmadığını araştırın. Yapılan kayıp ve çalıntı ihbarı ancak ihbarda bulunulan yöntem ile (hangi merciye kayıp/çalıntı ihbarı yapılmış ise, cihazın haberleşmeye açılması için de aynı merciye başvurularak), iptal edilebilmektedir. Savcılık talimatı ile haberleşmeye kapatılmış olan cihaz Savcılık talimatı olmaksızın açılmamaktadır. Telefon ile alınmış bir ihbar sonucu kapatılan cihaz; ihbarda bulunan kişinin araması ve kimlik bilgilerinin doğrulanması halinde haberleşmeye açılmaktadır.